Patnubay nang Cabataan ó Talinhagang Buhay ni Eliseo at ni Hortensio

During the Philippine-Spanish colonial period various kinds of prose narratives were written to prescribe proper decorum. These prose narratives like "Eliseo at ni Hortensio" were also used for proselytization of the Christian faith.

"Eliseo at Hortensio" was read as it was sung in the Jose Rizal household. Jose Rizal remembered a character in this story while he was in Heidelburg, Germany and wrote about it to his family. This book is in the form of an "Exemplum" or "Code of Conduct" (Patnubay nang Cabataan), so it is more concerned with morals than the story.

Iba't ibang kuwento tungkol sa magandang asal ang naisulat noong panahon ng pananakop ng Kastila
sa Pilipinas. Ang mga kuwentong ito kagaya ng Eliseo at ni Hortensio ay ginamit rin upang ipalaganap ang relihiyong Kristiyano.

Ang Eliseo at Hortensio ay binabasa na parang isang kanta sa pamamahay nila Jose Rizal. Naalala ni Jose Rizal ang isa sa mga bumubuong tauhan sa kuwentong ito at isinulat niya ito sa pamilya niya habang siya ay nasa Heidelburg sa Alemania. Ang librong ito ay isang Patnubay nang Cabataan
kaya mas binigyan ng importansiya ang pagpapahiwatig ng tamang asal kaysa sa ganda ng kuwento.